Apple geçen yıl; iPhone 6, iPhone 6s, iPhone 7, iPhone SE gibi daha eski iPhone’ların hızını yavaşlattığını kabul etmişti. Bu hafta iOS 12.1 güncellemesinin yayınlanmasıyla birlikte iPhone X, iPhone 8 ve iPhone 8 Plus gibi telefonlara da güç yönetimi özelliklerini eklemesiyle birlikte bu konu tekrar gündeme geldi.
iPhone 6, 6s, 7, SE gibi telefonlarda bulunan eskiyen lityum-iyon piller, rastgele kapanmalara neden olabiliyordu. Özellikle 2016’nın başlarına kadar bu konu epey şikayete neden olmuştu. Apple da bu aniden kapanmaları önlemek amacıyla söz konusu telefonları yavaşlatmış, diğer bir deyişle performanslarını sınırlamıştı.
Apple’ın kullanıcılara herhangi bir bilgi vermeden böyle bir işlemi gerçekleştirdiği aylar sonra ortaya çıktı ve tepki çekti. Aslında bu yapılan işlem sayesinde cihazın pilde daha uzun süre çalışması sağlanıyordu, ancak kullanıcıların rızası olmadan bir yavaşlatma uygulanıyordu.
Apple bu durumdan dolayı özür diledi ve sonrasında yayınladığı iOS 11.3 aracılığıyla Pil Sağlığı adı verilen yeni bir araç getirdi. Buna ek olarak iPhone’un hızını azaltan pil yönetimi işlevini de kapatma imkanı sunuldu.
Apple, özür mesajının yanı sıra iPhone 6, 6 Plus, 6s, 6s Plus, 7, 7 Plus ve SE için bir pil değişimi programı başlattığını açıklamıştı.
31 Aralık 2018 tarihine kadar iPhone 6 ve sonrasında çıkmış ve garanti kapsamı dışında kalan cihazlar için pil değişimi 199 TL karşılığında yapılıyor. Söz konusu tarihten sonra bu ücretin 319 TL’ye çıkacağı da Apple’ın konuyla ilgili web sitesinde belirtiliyor. Garanti kapsamında olan söz konusu cihazlarda ise pil değişimi ücretsiz yapılıyor.
Türkiye’de satılan cihazlar için garanti süresinin 2 yıl olduğunu hatırlatalım.
Yukarıda da belirttiğimiz gibi, pil yönetimi konusu Apple’ın yayınladığı iOS 12.1 güncellemesiyle birlikte yeniden alevlendi. Bu güncelleme sadece 1 yaşındaki iPhone’lar; iPhone 8, 8 Plus ve iPhone X için de pil yönetimi özelliğini getirdi. Muhtemelen 2019’un sonlarında da iPhone Xs, Xs Max ve XR için aynı yönetim özellikleri eklenecek.
Apple’ın resmi iPhone Pili ve Performansı sayfasında, pil yönetiminin daha yeni cihazlardaki etkilerinin çok büyük olmayacağı belirtiliyor; “bu aygıtların donanım ve yazılım tasarımları daha gelişmiş olduğundan performans yönetiminin etkileri daha az fark edilebilir.” şeklinde bir ibare yer alıyor.
Peki, iPhone’lardaki Pil Sağlığı özelliği ne işe yarar? Gelin, buna yakından bakalım.
iOS 11.3 ve daha sonraki sürümlerde Pil Sağlığı özelliği yerleşik olarak sunuluyor. Ayarlar > Pil > Pil Sağlığı yolunu takip ederek bu özelliğe ulaşabilirsiniz. Buradan iPhone’unuzun pilinin maksimum kapasitesini ve en yüksek performans yeterliliğini görebilirsiniz.
Aynı zamanda iPhone’unuzun Apple’ın güç yönetimi özelliğiyle yavaşlatılıp yavaşlatılmadığını da buradan görebilirsiniz.
Elimizdeki 2017 model iPhone X’da mevcut pil kapasitesinin yüzde 96 olduğu görülüyor. Apple, “Piliniz şu anda olması gereken en yüksek performansı destekliyor.” notuyla bu telefona henüz hız sınırlaması uygulamadığını gösteriyor.
Bu bölümden iPhone’unuzun bakıma ihtiyaç duyup duymadığını görebilir, aynı zamanda iPhone’unuzu yavaşlatan tartışmalı hız sınırlama, yani güç yönetimi özelliğini kapatabilirsiniz. Son olarak iOS 11.3 ile birlikte pil ile ilgili gelen bir diğer değişiklik de Apple tarafından aşağıdaki gibi detaylandırılıyor:
“iOS 11.3 ve daha yeni sürümler, beklenmedik kapanmaları önlemek için gerekli olan performans yönetimi düzeyini düzenli aralıklarla değerlendirerek bu performans yönetimi özelliğini geliştirir. Pil sağlığı, gözlemlenen en yüksek güç gereksinimlerini karşılayabilecek durumdaysa performans yönetimi düzeyi düşürülür. Aygıt tekrar beklenmedik bir şekilde kapanırsa performans yönetimi düzeyi artırılır. Sürekli devam eden bu değerlendirme süreci, daha uyarlanabilir bir performans yönetimine olanak sağlar.”
Güç yönetimi özelliğini kapatmak veya açmak, sadece iOS 11.3 veya daha sonraki sürümlerle çalışan, bir yaşından daha büyük iPhone’larda mümkün oluyor.
Ayarlar uygulamasında yer alan Pil bölümü altında, Pil Sağlığı seçeneğini göreceksiniz. Buna tıklatın. Karşınıza çıkan ekranda telefon pilleriyle ilgili kısa bir bilgi ve daha fazla detayın verildiği bir bağlantı göreceksiniz. Bunun altında ise telefonun maksimum kapasite göstergesi yer alıyor.
Eğer bu göstergenin değeri yüzde 80’in altındaysa, ekranın alt kısmında iPhone’unuzun pilinin sağlığının önemli ölçüde azaldığı konusunda uyarıda bulunan bir mesaj yer alıyor. Bunun altında da servis seçenekleri hakkında daha fazla bilgi alabileceğiniz bir bağlantı bulunuyor.
Eğer cihazınız pil sağlığının azalmasına bağlı olarak kapandıysa, aynı ekranda, “Bu iPhone, pil gereken en yüksek gücü sağlayamadığı için beklenmeyen bir şekilde kapandı. Bunun yeniden olmasını engellemeye yardımcı olmak için performans yönetimi uygulandı.” şeklinde bir mesajı, En Yüksek Performans Yeterliliği başlığının hemen altında göreceksiniz. Bu mesajının hemen bitiminde de Etkisizleştir… şeklinde bir seçenek göreceksiniz. Buna tıklatarak performans yönetimini etkisizleştirebilirsiniz.
Hız sınırlama, ya da performans yönetimi özelliğini yeniden bir aniden kapanma yaşayıncaya kadar etkinleştiremezsiniz. Böyle bir olayın yeniden yaşanması durumunda performans yönetimi otomatik olarak yeniden etkinleştirilecektir.
Apple, maksimum pil kapasitesinin, aygıtın yeni alındığı zamana kıyasla pil kapasitesinin ölçümünü gösterir. Pil kimyasal olarak eskidikçe kapasitesi düşer ve bu durum, pilin şarj döngüleri arasında daha kısa süre kullanılmasına neden olabilir. iPhone’un üretilmesi ile etkinleştirilmesi arasındaki sürenin uzunluğuna bağlı olarak pilinizin kapasitesi yüzde 100’den biraz daha düşük görünebilir. Apple’a göre normal bir pil, normal koşullar altında çalışıp 500 tam şarj döngüsüne ulaştığında başlangıçtaki kapasitesinin yüzde 80’e kadarını koruyacak şekilde tasarlanmıştır.
Pil Sağlığı menüsü içinde iPhone’unuzun pilinin maksimum kapasite değerini gösteren değeri de göreceksiniz. Burada gösterilen mesaja göre, En Yüksek Performans Yeterliliği bölümünün altında göreceğiniz mesaj da değişecektir: